فلسفه چیست
فاطمه ابوترابیان
بدون شک همه‌ی ما سؤال‌های بی‌جوابی داریم که گاه‌گاهی ذهن‌مان را به خود مشغول می‌کنند. خیلی از ما هم شاید تا به حال جواب مناسبی برای بعضی از سؤال‌هایمان پیدا کرده‌ایم و به این ترتیب اولین تجربه‌های فلسفی خودمان را داشته‌ایم. به این معنا، فلسفه‌ورزیدن همان تجربه کردن است. تجربه، حس کردن شگفتی‌هاست، لرزه‌ی به هم پیوستگی است؛ لمس آرام اتصال همه‌ی چیزهایی است که ما را احاطه کرده‌اند و به تبع آن فلسفه‌ی ارتباط ما با عالم پیرامون به گونه‌ای آگاهانه است. نوعی تماس با عالم هستی است که آگاهی ما را تشکیل می‌دهد.
به عبارتی جور دیگر دیدن هستی است و برای همه صادق است حتا برای کودکان. در واقع هیچ‌کس نمی‌تواند از نوعی فیلسوف بودن بگریزد. هر کس کم و بیش و دیر یا زود به عقایدی و به طرز تفکر و رفتار و به ارزش‌هایی نیازمند است تا از طریق آنها به مسائل زندگی‌اش پاسخ بگوید. ممکن است این‌ها نتیجه‌ی تجاربی که منشاء پرمایگی یا تلخ‌کامی زندگی اوست باشد و یا این‌که آنها را از جامعه‌ای که در آن متولد شده است و از سنت و میراث اجتماعی، بدون نقد و تحقیق بگیرد. به هر حال باید فلسفه‌‌ای داشته باشد، چرا که ذهن انسان را از پرسیدن گریزی نیست و هر پرسشی پاسخی شایسته را می‌طلبد. از آن‌جا که تنها شمار اندکی از این نظریه‌ها آگاهانه اختیار شده‌اند، اغلب آنها پیش‌داوری‌هایی به شمار می‌آیند که از روی تعصب پذیرفته شده‌اند؛ به این معنی که آنها، بدون بررسی‌های نقادانه صورت گرفته است.
هرچند که ممکن است همین باورها، اهمیت زیادی برای فعالیت‌های علمی مردم داشته باشد و از آن طریق بر کل زندگی آنها تأثیر بگذارد. این مردم نیازمند بررسی نقادانه این قبیل نظریه‌های رایج و مؤثر هستند، توجیهی است برای وجود فلسفه‌ی حرفه‌ای و دست‌مایه‌ای برای دفاع از آن می‌باشد. زمانی که تجربیات شخصی ما با معیار عقل و خرد و به وسیله‌ی ابزارهای منطقی بررسی شوند در سایه‌ی ذهن تحلیل‌گر، دانشی را به ما ارائه می‌دهند که روشمند و قابل داوری است. همه‌ی فلسفه‌ها باید از دیدگاه‌های غالباً خطرناک عقل عرفیِ نقادی‌نشده، آغاز شوند. می‌توان گفت فلسفه در این معنی راه و رسم خاصی را برای پاسخ به سؤالات بشر به دست می‌آورد و هدف از آن روشنگری است به منظور رسیدن به دیدگاهی که به حقیقت نزدیک‌تر است و کم‌تر بر زندگی آدمی تأثیر زیان‌بار می‌گذارد. فیلسوف کسی است که در جستجوی معرفت و آگاهی است ـ‌در برابر عقیده‌ی محض‌ـ معرفتی که مبتنی بر فهم عمیق زندگی و جهان باشد.
فلسفه به این معنی تاریخی دارد که از شش قرن قبل از میلاد مسیح آغاز شده و تا کنون ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر