گزارشی از سایه‌ی روزافزون سانسور بر صنعت نشر کتاب

تشکیل هیأت پنج نفره‌ی نظارت بر کتاب
و سخت‌تر شدن مقررات سانسور

صدای آمریکا: کارشناسان نشر کتاب در ایران با ابراز نگرانی از گسترش وخامت وضعیت نشر کتاب می‌گویند سیاست‌های در پیش گرفته‌ی وزرات ارشاد پیامدی جز دامن زدن به رکودی بازار، از پاافتادن بیش‌تر ناشران و خانه‌نشین شدن بیش‌تر نویسندگان و مؤلفان ندارد.
امروزه با سخت‌تر شدن مقررات سانسور کتاب، آن‌چیزی که وزیر ارشاد اسلامی خود به صراحت از آن سخن گفته، آثار بسیاری از نویسندگان، شاعران و منتقدان ادبی، چه درگذشتگان، چه آنانی که در ایران یا خارج کشور زندگی می‌کنند و چهره‌های مطرح ادبیات ایران به‌شمار می‌آیند، اجازه‌ی چاپ و نشر نیافته و کتابخوانان نسل نو از این آثار محروم شده‌اند.
در عوض سیل عظیمی از آثار بدون خواننده نویسندگان دولت‌پرورده، با نام‌های «نویسندگان ارزشی»، «نویسندگان مقاومت»، «نویسندگان متعهد به نظام» و غیره با استفاده از امکانات دولتی، چاپ و منتشر شده اما بدون خواننده در انبارها یا کتابفروشی‌های وابسته به دولت خاک می‌خورند. در تأیید این ادعای بخش خصوصی دست اندرکار نشر کتاب، بهمن دری، معاونت امور فرهنگی وزرات ارشاد اسلامی در دیدار جمعی از هنرمندان دفاع مقدس گفت: «جای بسی خرسندی است که با حمایت جدی معاونت امور فرهنگی وزارت ارشاد در حوزه‌ی کتاب‌های دینی، دفاع مقدس و مقابله با فتنه و جنگ‌های نرم، چه در پیش از چاپ و چه در خرید و نیز توزیع عمومی آن، از هم‌اکنون روند آماری این نوع کتاب‌ها افزایش یافته است».
معاون فرهنگی وزرات ارشاد با توسل به وعده وعیدهایی که دولتمردان پیاپی به آن متوسل می‌شود افزود: «در شش‌ماه اول سال جاری، رخدادهای بزرگی در حوزه‌ی فرهنگ، به‌ویژه در عرصه‌ی کتاب و کتاب‌خوانی و ترویج گرایش مردم به کتاب‌خوانی و افزایش سرانه‌ی مطالعه در ایران به‌وقوع پیوسته است، که قطعاً به اطلاع عموم خواهیم رساند».
اما نشانه‌های خلاف این ادعا را نه تنها در خانه‌نشین شدن اجباری نویسندگان و شاعران سرشناس می‌توان دید، بلکه هنوز هم واقعیت‌های مربوط به تنزل جایگاه کتاب و بی‌ارزش شدن آن از جمله کاهش شمارگان کتاب‌ها غیرقابل انکارند.
به گفته‌ی یکی از نویسندگان نمونه‌ی آشکار و بی‌بدیل ابطال خلاف‌گویی‌های دولتمردان، محدودیت‌های شدید برای کانون نویسندگان ایران، تنها نهاد صنفی نویسندگان و مؤلفان درون ایران است. موجودیت کانون نویسندگان ایران برای متولیان فرهنگی دولت چنان ناخوشایند و نگران‌کننده است که اعضای مؤثرش حتا اجازه‌ی چاپ آثار خود را ندارند. اجازه‌ی تشکیل هرگونه جلسه‌ای از سوی هیأت دبیران یا اعضای مؤثر آن ممنوع شده و دولت از هرگونه کوششی برای سرکوب کردن و از پاانداختن این نهاد صنفی عملاً زیرزمینی، دریغ نکرده است.
در این شرایط خبرگزاری نیمه رسمی مهر گزارش کرده: سیدمحمد حسینی، وزیر ارشاد اسلامی، با اشاره به تشکیل هیأتی برای نظارت بر کتاب گفته است: «در حوزه‌ی نظارت این کار از طریق شورای عالی انقلاب فرهنگی در حال پیگیری است. یک هیأت پنج نفره تعیین شده و قرار است این پنج نفر برای صدور مجوز کتاب‌ها تصمیم‌گیری کنند. در واقع، یک چیزی مثل هیأت نظارت بر مطبوعات. در حال حاضر ما تصمیم‌گیرنده هستیم؛ اما در صورت راه افتادن این هیأت خود به خود آن‌ها عهده‌دار کار می‌شوند و ما کنار می‌رویم. در حال حاضر این بحث به صورت جدی انجام شده و ما فقط به دنبال نهایی کردن اسامی این ۵ نفریم تا بعد آن‌ها را به شورا معرفی کنیم».
این در پاسخ بند ۵ مصوبه‌ی جدید شورای عالی فرهنگی در مورد نشر کتاب است که می‌گوید: «نظر به این‌که نظارت بر امر طبع و نشر کتاب و اجرای صحیح اصل ۲۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به عهده‌ی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. این وزارتخانه هیأت نظارتی متشکل از حداقل پنج نفر از میان صاحب‌نظران و شخصیت‌های علمی، دینی و فرهنگی وارد به مسایل کتاب و نشر و امور اجتماعی و سیاسی و تبلیغاتی را انتخاب و جهت تصویب به شورای عالی انقلاب فرهنگی معرفی خواهد کرد».
این در حالی‌ست که وزرات ارشاد اسلامی خود را موظف دانسته در همه‌ی امور چاپ و نشر کتاب چنان مداخله کند که دیگر همچون دوران ریاست جمهوری خاتمی بیش از ۷۰ درصد کتاب‌های منتشره «ضاله و ضدارزش‌های اسلامی» نباشند و این خود معنایی جز تعطیلی صنعت نشر کتاب ندارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...