به پیشنهاد بنیاد میراث پاسارگاد
سال ۱۳۹۴، سال بزرگداشت عمر خیام نیشابوری،
نام می‌گیرد
این انتخاب، چون همیشه، در چارچوب نگاهداری و نگاهبانی از میراث‌های
فرهنگی و تاریخی ایران‌زمین انجام می‌گیرد.
هدف بنیاد میراث پاسارگاد از نامگذاری این سال‌ها متوجه ساختن مردمان
به ارزش‌های بی‌نظیر میراث‌های فرهنگی و تاریخی ایران‌زمین بوده است؛ میراث‌هایی که
به دلیل بی‌توجهی، تبعیض، و یا فرهنگ‌ستیزی مسئولان در سایه قرار گرفته و یا در خطر
ویرانی و نابودی افتاده‌اند.
یکی از این میراث‌ها وجود شخصیت‌های بزرگی است که به دلیل استثنایی
بودن در حوزه‌های علمی، ادبی، سیاسی، و فرهنگی جهانی دهش‌های مهمی به تاریخ سرزمین
خود و به جوامع بشری داشته‌اند.
عمر خیام نیشابوری، فیلسوف، ریاضیدان، ستاره‌شناس و شاعر ایرانی،
کسی است که یکی از سه تقویم مهم و با ارزش جهانی مربوط به «چرخهٔ خورشیدی» زیر نظر
او تهیه شده؛ تقویمی که بر اساس گاه‌شمار خورشیدی یا اوستایی، متعلق به دوران باستان،
تدوین شده است. درستی و کارایی این تقویم را هم جهانیان قبول دارند، و هم ما ایرانیان
آن را به عنوان تقویم خورشیدی (خیامی یا جلالی) شناخته و سال‌مان را با آن نو می‌کنیم.
رسالهٔ خیام نیشابوری در «علم جبر» نیز علاوه بر نشانهٔ فکر منظم
علمی او، از برجسته‌ترین آثار قرون میانه در این علم است. او همچنین تحقیقات و تحلیل‌هایی
در ارتباط با ریاضی در موسیقی دارد که تا زمان او شناخته شده نبود. و به همین گونه
می‌توان رباعیات او را، که به عنوان بخشی از ادبیات جهانی شناخته شده، نشان از اندیشهٔ
روشن، شاد و همیشه امروزین او دانست.
متأسفانه خیام، به دلایلی چند و از جمله داشتن باورهایی کاملاً
زمینی، و اندیشه‌ای روشن و علمی و، به قول خودش، «فارغ ز کفر و دین»، همواره سخت مورد
بی‌مهری متعصبان مذهبی بوده است. از جمله در سی و هفت سال گذشته یا گفتن از او در فضای
آموزشی ممنوع بوده و یا کوشیده شده تا شخصیتی غیرواقعی به او نسبت داده شود. و این
بی‌مهری نسبت به او تا جایی بوده که اخیراً کشوری چون کویت او را فیلسوف و ریاضیدان
ملی کویت اعلام کرده است.
البته کار این بی‌مهری نسبت به بزرگان ایران‌زمین در سه دههٔ گذشته
به جایی رسیده که اکنون از فردوسی گرفته تا نظامی و ابن‌سینا و مولوی و.. را کشورهای
دیگر تصاحب کرده و آن‌ها را به عنوان شخصیت‌های تاریخی خود معرفی کرده‌اند و، از آن‌جایی
که مسئولان سازمان میراث فرهنگی و دولت‌های جمهوری اسلامی کمترین اهمیتی به این رفتار‌ها
نشان نداده‌اند، دور نیست که به زودی نام این افراد در فهرست جهانی نیز به نام کشورهای
مدعی ثبت شود.
ما اگر چه معتقدیم که میراث فرهنگی و تاریخی، و همچنین شخصیت‌های
استثنایی در زمینه‌های گوناگون، متعلق به کل جامعهٔ بشری هستند اما باور داریم که این‌گونه
تحریف‌های تاریخی ِ مبتنی بر ملاحظات سیاسی یا مذهبی به میراث بشری لطمهٔ بزرگی می‌زند.
بنیاد میراث پاسارگاد، ضمن اعلام سال ۱۳۹۴ به نام عمر خیام نیشابوری،
و تبریک سال نو باستانی به ایرانیان و مردمان کشورهای دیگری که نوروز را جشن می‌گیرند،
از همهٔ دانشمندان، نویسندگان، و فرهنگ دوستان تقاضا دارد که مطالبی را که در ارتباط
با این شخصیت بزرگ تاریخی‌مان وجود دارد (چه انتشاریافته و چه منتشرنشده) برای انتشار
و ثبت در آرشیو «بنیاد» برای ما بفرستند.
بیایید امسال را به نام خیام بزرگ، و اندیشهٔ روشن و شاد او، آغاز
و برای همهٔ ساکنان زمین سالی سراسر شادمانی، صلح و آزادی آرزو کنیم.
با مهر و خرمی
شکوه میرزادگی
از سوی بنیاد میراث پاسارگاد
۱۸ اسفند ۱۳۹۳ خورشیدی ـ ۱۰ مارچ ۲۰۱۵
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر